بعد از چشم پزشکی، دندان پزشکی دومین جایگاه را در کاربردهای بالینی لیزر داشته است. در یک نگاه کلی، کاربردهای لیزر در دندان‎پزشکی را می‎توان به دو بخش کاربرد در بافت نرم و بافت سخت (دندان و استخوان) تقسیم‎بندی نمود. مواد تشکیل دهنده بافت‎های نرم دندانی بیشتر از پیگمان‎های ملانین و هموگلوبین تشکیل شده‎اند و هیدروکسی آپاتایت و آب، کروموفورهای بافت‎های سخت دندانی هستند.

لیزرهایی که بیشتر در دندان پزشکی مورد استفاده قرار می‎گیرند، در ناحیه طول موج‎های مرئی و مادون قرمز طیف امواج الکترومغناطیسی قرار دارند که عبارتند از:

  • لیزرهای آرگون (Argon) در طول موج‎های 515-448 نانومتر
  • لیزر هلیوم – نئون (He-Ne) در طول موج 632 نانومتر
  • لیزرهای دیودی (Diode lasers) در طول موج‎های 980-810 و 655 نانومتر
  • لیزرهای ان دی یاگ (Nd:YAG) در طول موج‎های 1064 و 532 نانومتر
  • لیزرهای هولمیوم یاگ (Ho:YAG) در طول موج 2120 نانومتر
  • لیزرهای اربیوم یاگ (Er:YAG) در طول موج 2940 نانومتر
  • لیزرهای Er,Cr:YSGG در طول موج 2780 نانومتر
  • لیزرهای گاز کربنیک (CO2) در طول موج‎های 9300، 9600 و 10600 نانومتر

در جراحی‎های لیزری، لیزر سبب انسداد عروق خونی و مهار گیرنده‎های درد در محل برش می‎شود که نسبت به جراحی‎های معمولی، کاهش التهاب و درد بیمار را به دنبال خواهد داشت. از جمله دیگر مزایای لیزر تراپی در دندان پزشکی می‎توان تسریع ترمیم و بهبود زخم را نام برد. همچنین، لیزر خاصیت استریلیزاسیونی دارد و از تولید باکتری و ایجاد تورم پس از عمل در ناحیه مورد درمان جلوگیری می کند.



روش‎های لیزری با حذف مته‌های دندان‌پزشکی و صدای آزاردهنده توربین‌ها و کاهش درد و خون‌ریزی، درمان‌های دندان پزشکی را خوشایندتر و تحمل‌پذیرتر ساخته‎اند.

از جمله شایع‎ترین بیماری‎های دهان و دندان که امروزه به کمک لیزر قابل درمان است می توان موارد زیر را نام برد:

  • تراش دندان
  • درمان آفت دهان
  • رفع حساسیت دندانی
  • فعال کردن ژل بلیچینگ
  • جراحی فرنوم (فرنکتومی)
  • جراحی افزایش طول تاج لثه
  • فوتودینامیک تراپی (PDT[1])
  • پیشگیری از پوسیدگی دندان
  • جراحی زیبایی لثه (لیفت لثه)
  • برداشت پوسیدگی و تراش حفره‎ها
  • درمان سرطان‎های بدخیم مخاط دهان
  • درمان ضایعات هرپس (درمان تب خال)
  • پاک‎سازی تغییر رنگ لثه (دپیگمانتاسیون لثه)
  • درمان ریشه دندان (عصب کشی یا روت کانال)
  • درمان با لیزرهای سرد یا لیزرهای کم توان (LLLT[2])
  • کورتاژ لثه و یا ضد عفونی کردن پاکت‎ها بعد از جرم گیری
  • جراحی بافت نرم (برداشت ضایعات یا بیوپسی و اصلاح فرم بافت)
  • تشخیص پوسیدگی و جرم دندانی به کمک پدیده فلوئورسانس لیزر
  • جراحی لثه (ضد عفونی محل و کمک به تحریک بازسازی لثه و کاهش التهاب)

معمولاً باریکه خروجی لیزر به کمک فیبر نوری به قطر حدود ۲۰۰ میکرون به محل ضایعه هدایت می‎شود. در زمان استفاده از لیزر در دندان‎هایی که قبلاً ترمیم فلزی داشته‎اند باید احتیاط کرد چون انرژی بالای لیزر سبب گرم شدن فلز می‎شود و درد دندان را به همراه خواهد داشت.

هر چند درمان‎های لیزری در توان‎های بسیار کم نیاز به بی حسی ندارد اما بی حس کردن دندان در انرژی‎های بالای لیزر که قابلیت ایجاد کندگی در بافت سخت را نیز دارند، امری ضروری است.


[1] Photo Dynamic Therapy

[2] Low Level Laser Therapy

ارتوپدی

جراحی لیزری زانو

درمان آرتروز زانو با لیزر جراحی زانو یکی از روش های درمانی برای دردهای مفصل زانو به ویژه آرتروز است که امروزه به کمک لیزر

ادامه مطلب »
علوم اعصاب

بیماری ام.اس. چیست؟

بیماری ام.اس. چیست؟ اسکلروز چندگانه[1] یا همان .M.S، یک بیماری مزمن وابسته به سیستم اعصاب مرکزی (CNS[2]) است که می تواند منجر به ناتوانی جسمی

ادامه مطلب »